ارتباط بین قیمت‌های آتی و نقد برای درک مفهوم پوشش ریسک بسیار مهم است. اختلاف بین قیمت‌های آتی و نقد را به نام مبنا می‌شناسند. دو اصل برای قیمت‌های آتی وجود دارد که بر مبنا اثرگذارند. اصل اول: تغییرات قیمتی نقد و آتی همبستگی بالایی با هم دارند. زمانی که قیمت‌های نقد و آتی بسیار همبسته باشند، مقدار مبنا نسبتا پایدار خواهد بود. اصل دوم: قیمت‌های آتی و نقد در انقضای قراردادهای آتی معادل یکدیگر (همگرا) می‌شوند. به عبارت دیگر مقدار مبنا در انقضای قرارداد آتی باید صفر باشد.
همان‌طور که می‌دانید پوشش ریسک شامل دو موقعیت برابر و مخالف هم (یک موقعیت در بازار نقد و موقعیت مخالف در بازار آتی) است. باتوجه به توضیحات فوق قیمت‌های نقد و آتی بسیار مرتبط هستند، بنابراین تغییراتی که در ارزش موقعیت نقدی به وجود آمده، به‌طور کامل و یا قسمت بزرگی از آن با تغییرات در ارزش موقعیت آتی جبران میشود و ریسک کاهش می‌یابد.
باید اذعان کرد دیدگاه و انگیزه کاهش ریسک در پوشش ریسک صحیح اما بیش از حد ساده است. این واقعیت درست است که یکی از انگیزه‌های پوشش ریسک، کاهش ریسک است اما بسیاری از شرکت‌های تجاری سعی می‌کنند از بازارهای آتی برای افزایش سودآوری خود استفاده کنند. این بدان معنا نیست که شرکت‌ها در قراردادهای آتی موقعیت‌های سفته‌بازانه اتخاذ می‌کنند. بلکه آن‌ها تکنیک‌های پوشش ریسک را به گونه‌ای اعمال می‌کنند که همزمان با کاهش ریسک، سود را افزایش دهند. این امر اغلب با بهره‌گیری از تغییرات مطلوب در مبنا به دست می‌آید. ساده‌ترین حالت پوشش ریسک زمانی است که در آن مبنا صفر و یا مقداری ثابت است. به این مورد پوشش ریسک کامل می‌گویند. در یک پوشش ریسک کامل، تمام ریسک قیمت با این فرض که هیچ تغییر سیستماتیک یا غیرسیستماتیک در مبنا وجود ندارد، حذف میشود. این نوع پوشش ریسک واقع‌بینانه نبوده و به ندرت اتفاق می‌افتد اما برای درک مفاهیم، آسان‌ترین روش است.
- فریده سعادتی - مدیر عملیات بازار مشتقه بورس انرژی ایران
نظر شما